Nieuws

Wisselende resultaten fokken op kortere schapenstaarten

Sinds 1 januari 2008 is het in Nederland bij wet verboden om de staart van lammeren in te korten. Om mogelijke nadelige gevolgen te voorkomen, hebben drie langstaartige schapenrassen, de Suffolk, Hampshire Down en Clun Forest tijdelijk ontheffing gekregen.

Op voorwaarde dat de fokkerij met gerichte selectie op staartlengtes, het couperen overbodig probeert te maken.

Tijdelijke ontheffing coupeerverbod

Het besluit om het couperen van staarten bij schapen te verbieden is genomen na uitvoerig onderzoek of het in de Nederlandse situatie mogelijk is om met goed management verantwoord schapen te houden zonder het couperen van staarten. De voornaamste conclusie was dat couperen over het algemeen geen invloed heeft op het voorkomen van myiasis en andere maatregelen effectiever zijn in het terugdringen van myiasis.

Echter, drie van oorsprong Engelse rassen, Suffolk, Hampshire Down en Clun Forest, hebben een tijdelijke ontheffing van het coupeerverbod gekregen, omdat:

  • zij beschikken over relatief lange en bewolde staarten, waardoor de achterhand sneller bevuild raakt en de kans op myiasis groter is;
  • zij in het land van herkomst (Groot-Brittannië) onder met Nederland vergelijkbare omstandigheden worden gehouden en daar standaard gecoupeerd worden;
  • er genetische variatie is en een vrij grote populatie in Nederland waardoor door middel van een fokprogramma de staartlengte verkort kan worden zodat in de toekomst de reden voor couperen kan vervallen.

Evaluatie fokprogramma

Wageningen Livestock Research heeft het fokbeleid van de afgelopen 5 jaar (2013-2017) geëvalueerd, samen met het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, en de Clun Forest schapenvereniging in Nederland, Hampshire Down Nederland en Suffolk Stamboek Nederland. De Suffolk en Clun Forest lammeren worden nu met gemiddeld 2 cm kortere staarten geboren dan 5 jaar geleden. Bij de Hampshire Down moeten maatregelen genomen worden om een meetbaar resultaat te krijgen. Effectieve selectie op een kenmerk is alleen mogelijk indien er aan voldoende dieren wordt gemeten en er voldoende richting het doel geselecteerd wordt. Bij alle drie de rassen is de fokwaardeschatting voor staartlengte, nodig om duurzaam tot kortere staarten te komen, opgezet.

Het fokprogramma in de Hampshire Down moet sterk verbeterd worden wil de staartlengte daadwerkelijk naar beneden gaan. Bij de andere twee rassen is een relatief groot gedeelte van de selectieruimte gebruikt voor het verkorten van de staarten en zijn nog slechts lichte verbeteringen mogelijk. Het gewenste einddoel om in 20 jaar de gemiddelde staartlengte te halveren en zo couperen overbodig te maken zal niet gehaald worden. De vraag is bij welke staartlengte een normale verzorging myasis afdoende voorkomt.

(Bron foto: Suffolk sheep_Philip Halling_Creative Commons)